ΤΕΝΟΝΤΟΠΑΘΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΥΣΗΣ ΤΩΝ ΟΠΙΣΘΙΩΝ ΜΗΡΙΑΙΩΝ – ΣΗΜΕΙΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η τενοντοπάθεια της έκφυσης των οπίσθιων μηριαίων (Proximal Hamstring Tendinopathy) είναι ένα μυοσκελετικό πρόβλημα που συνήθως εμφανίζεται σε αθλητές που πραγματοποιούν συχνή κάμψη στο ισχίο με σχετικά τεντωμένο το γόνατο. Κατά κύριο λόγο, εμφανίζεται στους δρομείς, μεγάλων και μεσαίων αποστάσεων και σπανιότερα στους δρομείς ταχύτητας.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Όταν πρωτοεμφανίζεται η τενοντοπάθεια μιμείται μια κλασσική περίπτωση ισχιαλγίας. Ο πόνος γίνεται αισθητός στο κάτω μέρος του γλουτού, και συχνά αντανακλά στην πίσω επιφάνεια του μηρού. Αρχικά εμφανίζεται μόνο στο τρέξιμο, ενώ σταδιακά επιδεινώνεται και αρχίζει να εμφανίζεται στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα, το ανέβασμα σκάλας, το σκύψιμο και η παρατεταμένη καθιστή θέση. Οποιαδήποτε θέση η δραστηριότητα που συμπιέζει ή επιμηκύνει τον τένοντα, είναι ικανή να προκαλέσει έντονο πόνο. Ως αποτέλεσμα, ο αθλητής αναγκάζεται να διακόψει την αθλητική δραστηριότητα.
Αυτό που είναι παράδοξο για τενοντοπάθεια είναι ότι συχνά ο ασθενής παραπονιέται για μυρμηγκιάσματα ή μούδιασμα κατά μήκος του κάτω άκρου, σύμπτωμα το οποίο παραπέμπει σε δισκοκήλη στη μέση. Εικάζεται ότι η εμφάνιση της παραισθησίας οφείλεται στην εγγύτητα του ισχιακού νεύρου με την κοινή έκφυση των οπισθίων μηριαίων στο ισχιακό κύρτωμα. Ωστόσο, αν συμπέσει με την εμφάνιση δισκοκήλης στην Μαγνητική Τομογραφία, μπορεί να παραπλανήσει αρχικά το θεράποντα ιατρό.
ΛΗΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ
Πριν αρχίσει η θεραπεία και η αποκατάσταση της τενοντοπάθειας παίρνουμε ένα πλήρες ιστορικό από τον ασθενή, ώστε να διαπιστώσουμε την βαρύτητα της πάθησης, την ευαισθησία και την ευερεθιστότητα των τενόντων, ώστε να σχεδιάσουμε σωστά το πρόγραμμα των ασκήσεων. Η σύγχρονη θεραπεία της τενοντοπάθειας έχει ως κύριο συστατικό τη θεραπευτική άσκηση (μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο «Τενοντοπάθεια σε Αθλητές»).
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη διαφοροδοδιάγνωση με την ισχιαλγία, λόγω δισκοκήλης στη μέση. Τονίζεται ότι ο ασθενής έχει θετική δοκιμασία Laseque και πονάει όταν σκύβει από την όρθια στάση με τεντωμένα γόνατα, κλινικά σημεία που είναι χαρακτηριστικά της ισχιαλγίας.
Τα σημεία που βοηθούν τη διάγνωση της τενοντοπάθειας είναι η ενασχόληση του ασθενή με το τρέξιμο, η αύξηση του προπονητικού φορτίου πριν την εμφάνιση του πόνου και η δοκιμασία με αντίσταση των οπισθίων μηριαίων.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΑΔΙΣΗΣ
Όταν ο ασθενής μας είναι δρομέας, κάνουμε μια ποιοτική ανάλυση του τρεξίματος επάνω στο διάδρομο. Τοποθετούμε δηλαδή το δρομέα στο διάδρομο και ελέγχουμε το μήκος διασκελισμού, την αυξημένη λόρδωση στη μέση και άλλους εμβιομηχανικούς παράγοντες που σχετίζονται με την πάθηση (μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο «Παθήσεις Δρομέων – Ανάλυση Βάδισης»).
Τα σημεία που διορθώνουμε κυρίως επάνω στο διάδρομο βάδισης είναι τα παρακάτω:
- Μειώνουμε το μήκος του διασκελισμού όταν η επαφή της πτέρνας με το έδαφος είναι πολύ μπροστά από το κέντρο βάρους του σώματος.
- Επανεκπαιδεύουμε την οπίσθια κλίση της λεκάνης και τη διατήρηση του κορμού στην κατακόρυφη θέση, ώστε να μειώσουμε τα φορτία στον τένοντα.
ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ – ΣΥΧΝΑ ΛΑΘΗ
Επειδή ο βασικός παράγοντας επιδείνωσης της συγκεκριμένης τενοντοπάθειας είναι τα έντονα συμπιεστικά και διατατικά φορτία στον τένοντα, στην οξεία φάση προτείνουμε στους ασθενείς τα παρακάτω:
- Να αποφεύγετε να κάθεστε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα.
- Αποφύγετε τις διατάσεις των οπισθίων μηριαίων
- Αποφύγετε να σκύβετε και ιδιαίτερα όταν τα γόνατα είναι τεντωμένα
- Αποφύγετε ασκήσεις των κάτω άκρων που θέτουν υπερβολικό φορτίο στον τένοντα, όπως τα βαθειά καθίσματα και οι προβολές
ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Τα σημεία κλειδιά στην αρχική φάσης της αποκατάστασης των αθλητών με τενοντοπάθεια της έκφυσης των οπίσθιων μηριαίων είναι η σταδιακή εφαρμογή φορτίων στον τένοντα και η ενδυνάμωση των οπισθίων μηριαίων σε θέσεις που ο τένοντας δε δέχεται συμπιεστικά φορτία. Ξεκινούμε το πρόγραμμα αποκατάστασης με ισομετρικές ασκήσεις και αξιολογούμε τη συμπεριφορά του πόνου, πριν προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο.
Στη συνέχεια οι ασκήσεις γίνονται όλο και πιο απαιτητικές (Heavy Slow Resistance Training, Plyometrics) και σταδιακά περιλαμβάνουν συμπιεστικά φορτία στον τένοντα και ασκήσεις που προσομοιάζουν τα φορτία που δέχεται ο αθλητής στην εκτέλεση της αθλητικής του δραστηριότητας.
Τέλος, απομένει η φάση της επιστροφής του αθλητή στη δραστηριότητά του. Σε αυτή τη φάση, ακολουθούμε συγκεκριμένους κανόνες, όπως το να αφήνουμε μία μέρα κενό ανάμεσα σε κάθε προπόνηση, να ελέγχουμε την ένταση των συμπτωμάτων την επόμενη ημέρα και γενικά να δίνουμε σαφείς οδηγίες σε σχέση με την ένταση και την ποσότητα των φορτίων, ώστε να έχουμε μόνο υγιείς προσαρμογές και όχι επιδείνωση.
Αλέξανδρος Καραγιαννίδης, Φυσικοθεραπευτης, MSc. Dip.MDT.
